Rita, het Onbenaderbare Muildier maakt vooruitgang! Ze is nog steeds onbenaderbaar, na een paar weken training. Ze gaat onmiskenbaar vooruit.
Het doel van haar training -op dit moment- is niet zo zeer een nieuw gedrag aanleren, maar haar helpen haar houding ten opzichte van mensen te helpen veranderen. Verbeteren, zodat ze zelf een beter, minder stressvol leven heeft. Het gaat om het opbouwen van Vertrouwen.
Targeting, een van de Key Lessons
Zoals altijd als ik met getraumatiseerde dieren werk, focus ik op Vertrouwen opbouwen. Dat begint met Voorspelbaarheid. Rita moet kunnen vertrouwen dat ik niets onverwachts doe (wat haar trauma triggert).
Haar flight instinct is zeer gevoelig. In deze foto schrok ze van iets dat achter mij gebeurde. Het duurde meerdere minuten voor ze weer naar haaar voerbak durfde, maar ze at niet meer.
Vertrouwen opbouwen
Praktisch gezien betekent dit dat ik ‘regels’ maak waaraan ik me hou:
- Click = Appetitive. Een appetitief iets dat het dier wil hebben en voor wil werken. Iets van waarde, iets leuks. Voor het dier.
- Na de bridge (click) zet ik een bakje neer met voer. Door een bakje te gebruiken kan ze van veraf zien waar de beloning op te halen is.
- Ik geef haar ruimte door van het bakje voer weg te lopen. Ver genoeg zodat ze genoeg vertrouwen heeft er heen te gaan. En te eten. Iets dat ze in het begin regelmatig oversloeg. Ze ging wel richting de voerbak, maar weigerde te eten. Men heeft haar in het verleden geprobeerd te verdoven door medicijnen in haar enige voer te stoppen. Daardoor wantrouwt ze eten. Voer is letterlijk een poisoined cue.
De training: Het Begin
Nadat ik Rita de regels van het clickeren snapte, kon ik beginnen met het bekrachtigen voor ‘in een bepaalde richting’ gaan.
Ze kreeg zowel voor ‘richting mij’ als voor ‘richting de target gaan’ een click. Ik heb mijn target stick in een pion gestoken. De pionnen liggen altijd in de paddock om mee te spelen. Ze is niet bang voor de pion.
Ik vroeg me soms af of ze de target überhaupt opmerkte. Ze leek meer interesse te hebben in mijn kant op te lopen voor een click en een voerbeloning, waarna ik me dan ook nog eens verwijderde: dubbele bonus!
Choice & Control
Ze had op een gegeven moment door: ‘Sandra benaderen geeft én voer én ze gaat weg van mij. Dat is interessant!’
Daardoor duurde het langer voor ze interesse in de target toonde. Dat geeft niet, het is erg belangrijk dat ze interactie initieert! Iets dat ze in het begin echt niet wilde. Ze liep telkens ver weg en ze at ook lang niet altijd het voer. Soms duurde het 5 minuten voor ze het bakje wilde benaderen, en een hapje nemen kon nog veel langer duren! Zie onderstaande video.
Ik heb het stukje 16 x versneld, want het is tergend om tot 5 minuten te wachten na de click voor het voer wordt benaderd.
Gelukkig is ‘Rita ruimte geven‘ ook een bekrachtiger (ik loop weg), maar daarvoor moet ik haar wél eerst benaderen (aversief/stress!). Ik moet het voer neerzetten/aanbieden. Inmiddels heb ik die aanpak veranderd.
Ik heb de opzet van de trainingsomgeving een aantal keer verandert voor ik een manier vond die zo min mogelijk angst in Rita veroorzaakt. Ook herhaling helpt: voorspelbaar worden. Voer neerzetten dan omdraaien en weglopen.
Clean loop
Ik wilde namelijk voorkomen dat de click ging betekenen Sandra komt. Wegwezen! Ik wilde een clean loop creëren: Target-click-naar voer toe. In plaats van target–click–iets engs komt (mens)- weglopen- iets engs gaat weg– naar voer. Dus ben ik haar op afstand van de target gaan voeren. Eerst met een treat tube, maar dat werkte niet.
Het is nog niet perfect. Door het voer telkens op dezelfde plek te presenteren, hoop ik ook op dat vlak voorspelbaar te worden. Ik kies een afstand die groot genoeg is, zodat ze niet weg hoeft te lopen… Soms lukt dat niet.
Soms regent het, en werken we in de open stal waar Rita droog kan staan. Ze houdt niet van regen in haar gezicht. Dat verandert de opzet, want er is minder ruimte. Ze wil aan de open kant, dus daar hou ik rekening mee. Dus in de video loopt ze nog steeds weg als ik het voer kom brengen. Ik heb al weer nieuwe ideeën *).
Vooruitgang
Het duurde echt lang in vergelijking met andere dieren, voor Rita wilde gaan targeten. We zijn op een tijdelijk plateau gekomen, waar het leek of ze niets beters wist dan ‘bij de target te staan’. Aangezien ze al een paar keer de target veel dichter had benaderd en zelfs had geïnspecteerd zijn dat moeilijke momenten: click je of wacht je af tot er nog iets beters komt…
Ik wil een hoge RoR (rate of reinforcement) aanbieden, en dat is mijn puzzel. Het is een muildier. En ook een ernstig getraumatiseerde. Er zit geen flow in, dus ik moet uitzoeken wat ik kan veranderen zodat ik wel flow krijg en mijn RoR omhoog kan.
Bij alle andere dieren die ik heb getraind, kreeg ik al snel de reactie “Je hebt geclickt, waar is het voer?!”, terwijl bij Rita de reactie vaak is: “Je hebt geclickt, dus nu ga ik opnieuw beslissen of ik dat voer wil benaderen, of ik het wel vertrouw en of ik het wel wil…” Dat betekent dat target training tergend langzaam is. Voor mij, dan!
Rita maakt duidelijk heel veel vooruitgang, niet alleen in training maar ook in haar gedrag naar het personeel, de vrijwilligers en zelfs de bezoekers van de ezelopvang waar Rita woont.
Tergend langzaam, dat targeten
Rita eet haar voerbeloning. Wanneer ze klaar is, wacht ze. Dan besluit ze of ze opnieuw de target wil benaderen… Soms wel. Soms niet. Wanneer ze de target benadert (of een ander gewenst gedrag doet) en ik click en het voer aanbied, dan wordt er opnieuw besloten: gaat ze er heen of niet. Of wanneer…
En wanneer ze het voer benaderd wordt er opnieuw een weloverwogen beslissing gemaakt: ga ik het eten Of niet…
Het wordt beter nu ik telkens 2 dezelfde beloningen aanbied. In het begin kom het hele proces veel tijd nemen:
Gewenst Gedrag -> click + voer aanbieden: Rita loopt weg ( 1 minuut) ->Voer benaderen (3-6 minuten), Voer eten (3-6 minuten), klaar zijn voor het volgende gedrag.
Zelfs met het doel een hoge RoR (en lage criteria) te hebben kost elke click 10- 15 minuten. Dat is langzaam in vergelijking met paarden of andere dieren waarmee ik gewerkt heb.
Is ze daadwerkelijk een afweging aan het maken of is ze in freeze of conflict? Ik begin de verschillen te onderscheiden. Op basis hiervan pas ik de aanpak van mijn training aan. Gelukkig heb ik videomateriaal, want dit is een onmisbaar trainingsgereedschap.
Muildieren een vak apart
Muildieren staan erom bekend dat ze echt anders reageren dan paarden en zelfs anders dan ezels. Een getraumatiseerd muildier is daarom een extra uitdaging.
Heb jij ervaring met clickeren van ezels of muildieren? Wil je jouw ervaringen hieronder delen? Wat vind jij het grootste verschil tussen een ezel, muildier of paard clickertrainen?
*) Update: de training direct na het schrijven van deze blog had clean loops waardoor mijn Rate of Reinforcement echt vele malen hoger was! Een nieuwe video zal op mijn YT te vinden zijn. Abonneer op mijn YouTube kanaal om niets te missen van Rita’s training.
Meer trainingsvideos en gedetailleerde updates over Rita’s training komen beschikbaar in de HippoLogic Clicker Training Academy.
Sandra
Beste Sandra,
ikzelf heb ook ervaring met een getraumatiseerd muildier. Ik heb nu binnen de ruim twee jaar dat ik hem heb de ervaring mogen opdoen dat geduld en rust de sleutel tot success is! Elk leerdoel ga ik opdelen in kleine hoofdstukjes en die ga ik samen met mijn muildier consequent op een rustige manier en met veel geduld doorlopen. Zelf heb ik 30 jaar ervaring met paarden maar helaas niet met muildieren tot nu toe dan. En ik kon me ook helemaal niet voorstellen dat er zo een groot verschil in zit. Maar naar intensieve verdieping en research bij ervaren muildiermensen weet ik nu beter. En dit inzicht heeft me het afgelopen jaar alleen maar succeservaringen laten opdoen. Ik kom stapje bij stapje verder en ik weet dat met het vertrouwen en de vriendschap die wij samen opbouwen al het trauma en angst zal verdwijen en wij een sterk team zullen worden.
LikeGeliked door 1 persoon
Hoi Kristina,
Het trauma gedeelte speelt een grote rol, maar dat muildieren zo ontzettend anders reageren dan paarden, kan ik beamen. Het verschil is veel groter dan ik dacht toen ik begon met Rita. Inmiddels kan ik een hoop nuances in haar gedrag goed interpreteren. Daarop nog een giga trauma, wat het extra moeilijk maakt. Rita is ontzettend vluchtgevoelig, is jouw muildier dat ook?
Wil je wat vertellen over de vorderingen die je met jouw muildier hebt bereikt? Ik weet zekere dat het andere mensen die dit lezen een hart onder de riem steekt! 😀
LikeLike
Hallo Sandra,
Om een goed beeld te geven vertel ik even iets over Pepe:
Pepe is in 2009 op 6 jarige leeftijd uit Spanje naar Nederland gekomen. Bij zijn vorige eigenaar (een horeseman met ook muildierervaring) was hij ruim 1 1/2 jaar. Daar heeft hij ook de basis om te rijden en te mennen geleerd.
Toen ik op bezoek ging om Pepe te leren kennen was alles goed, je kon hem rijden en mennen, hij kon vast staan, je kon met hem wandelen, hij ging de trailer in.
Mij werd goed uitgelegd dat Pepe nog veel moest leren, dat muildieren maar een baas hebben, dat minder druk beter is ezv.
Voor zover alles goed…snapte ik helemaal…
Toen kwam Pepe naar ons, zijn vorig baasje heeft hem gebracht.
Een keer bij mij op de wei werd het moeilijk om nog in contact te komen met Pepe. Maar het was toch gelukt een half jaar lang hem het halster om te doen en te gaan wandelen en heel rustig poetsen. Aan rijden en dergelijke dingen moet je maar niet denken. Alles was opeens spannend (zadel, longeren, dekens ezv). Meestal reageerde Pepe om meteen over de buitenschouder weg te trekken en vluchten. Doet hij trouwens nog altijd als hij echt angstig is of als je teveel druk zet.
Toen hij dus een half jaar bij me was werd de situatie zo erg dat hij niet meer het halster om wou en altijd weg ging lopen. Dus ging ik denken en research doen omdat de paarden aanpak niet echt werkte. Had ik toen al vanaf het begin dat geweten wat ik nu weet was de start beter verlopen…
Toen Pepe zo afstandelijk werd was het herfst geworden en ik liet Pepe met rust, zo ongeveer een half jaar. Ik ging natuurlijk dagelijks naar de wei om alles te verzorgen en ik liet Pepe zijn rust en tijd om gewoon aan mij en de dagelijkse routine te wennen. En wonder o wonder in het voorjaar kwam Pepe vanzelf om te knuffelen, hij wou aandacht. Toen ben ik langzaam begonnen met halster omdoen, naar de poetsplaats, borstelen, grondwerk, dekentje opleggen. Bij Pepe werkt de methode van Alfonso Aguilar heel goed, natuurlijk wel naar eigen behoefte en Pepe’s behoefte. Maar ik merk dat als Pepe bij een onderdeel begrepen heeft dat hij mij kan vertrouwen en ik weet hoe ik hem iets moet uitleggen en dan snapt wat ik bedoel, het aangeleerde voor altijd uitgevoerd wordt. Je moet alleen echt tijd en geduld investeren in de aanleernfase zodat het muildiertje het snapt en van zichzelf uit zin heeft om te doen wat je vraagt. Een keer die basis aangeleerd wordt het nooit meer vergeten.
Ik ben dus dagelijks bezig om stap bij stap verder te komen.
Maar waar ik echt tegenaan loop is Pepe’s angst of wantrouwen tegen mensen en dan zeker mensen in combinatie met spulletjes (mens met iets in de hand, mens met fiets, mens met kruiwagen en ga zo maar door). Ik ben bezig dat hij zijn angst tegenover mij met spulletjes kan overwinden en hij hopelijk zoveel vertrouwen krijgt dat ik uiteindelijk met hem kan gaan rijden. Maar het wantrouwen tegenover alle anderen mensen denk ik niet dat weg gaat. Maar ook hier hoop dat hij mij zoveel gaat vertrouwen dat hij gewoon rustig bij me blijft als iemand anders op hem afkomt.
Het is dus nog een lange weg te gaan. Maar die weg loop ik met plezier en een lach in mijn gezicht. Want Pepe is een echte zonneschijn in mijn leven.
LikeLike
Is Pepe al 12 jaar bij jou? Wat fijn dat jij hem de tijd geeft die hij nodig heeft.
LikeLike
Oh nee, hij is nu iets meer als 2 jaar bij me 😉
LikeLike
Ah, ik snap het!
LikeLike